Medya ve İfade Özgürlüğü Atölyesi dört oturumdan oluşmaktadır. İlk oturumda ifade özgürlüğünün felsefi ve politik gerekçeleri üzerinde durulacaktır. Bu oturumda ifade özgürlüğünün hakikate ulaşmanın, bireysel özerkliğin, demokratik yönetimlerin ve hoşgörüye dayalı bir toplumun temel şartlarından biri olduğu ileri sürülecektir. İkinci oturumda ifade özgürlüğü ile medya ve iletişim özgürlüğü arasındaki ilişki ele alınacaktır. İkinci oturumda ayrıca ulusal ve uluslararası düzenlemelerde ifade özgürlüğünün nasıl tanımlandığı incelenecektir. Üçüncü oturum ifade özgürlüğünün kapsamı üzerinedir. Bu oturumda: “Hangi tür ifadeler bu özgürlüğün kapsamındadır?” sorularından hareketle, politik ifadeler, sanatsal ifadeler, akademik ifadeler ve dini ve ahlaki konulardaki ifadeler ele alınacaktır. Son oturumda ise medyada yer alan ifadeler, ifade özgürlüğü açısından ele alınacak ve ifade özgürlüğünün sınırları çizilmeye çalışılacaktır. Bu oturumda ayrıca zarar ilkesi, tecavüz ilkesi ve nefret ifadeleri üzerinde durulacaktır. Oturumlar farklı örnek olaylara dair incelemeler eşliğinde ilerleyecektir.

 

1.     OTURUM: İfade Özgürlüğünün Tanımı, Medya ve İfade Özgürlüğü Arasındaki İlişki

 

1.1.İfade özgürlüğünün felsefi temelleri

·      Hakikati kısıtlanmaksızın arama

·      Bireysel özerklik

·      Demokrasi ve iyi yönetimin seçilmesi

·      Hoşgörü

 

2.     OTURUM: Medya ve İfade Özgürlüğü ve İfade Özgürlüğüyle İlgili Temel Ulusal ve Uluslararası Düzenlemeler

 

2.1.Medya ve İfade Özgürlüğü

·      Demokrasi ve medya

·      Basın özgürlüğünden iletişim özgürlüğüne

 

2.2. İfade Özgürlüğüyle İlgili Temel Ulusal ve Uluslararası Düzenlemeler

·      İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi

·      Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme

·      Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi

·      Avrupa Birliği Temel Haklar Bildirgesi

·      Türkiye Cumhuriyeti Anayasası

·      Basın Kanunu ve ilgili diğer kanunlar

 

3.     OTURUM: İfade Özgürlüğünün Kapsamı

·      Politik ifadeler

·      Sanatsal ifadeler

·      Akademik ifadeler

·      Ticari ifadeler

·      Dini ve ahlaki konulara ilişkin ifadeler

 

4.     OTURUM: İfade Özgürlüğünün Sınırları ve Medya

·     Medyada yer alan ifadeler  

·      Zarar ilkesi

·      Tecavüz ilkesi

·      Nefret söylemi

 

Kaynakça

Cohen-Almagor, Raphael (2002). İfade, Medya ve Etik: İfade Özgürlüğünün Sınırları. Çev. S Nihat Şad. Ankara: Phoenix Yay.

Çaylı, Emek ve Gülsüm Depeli (2012). İfade Özgürlüğünün On Yılı: 2001-2011. İstanbul: İPS İletişim Vakfı Yayınları.

Karan, Ulaş (2018). İfade Özgürlüğü: Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru El Kitapları Serisi 2. Avrupa Konseyi, Ankara: MRK Basım ve Tanıtım. http://www.anayasa.gov.tr/bireyselbasvuru/pdf/Kitaplar/02_Ifade_ozgurlugu.pdf

Keane, John (2010). Medya ve Demokrasi. Çev. Haluk Şahin. 4. Baskı. İstanbul: Ayrıntı Yay.

Köker, Eser (2007). Politikanın İletişimi, İletişimin Politikası. 2. Baskı. Ankara: İmge Yay.

Köker, Eser ve Halise Karaaslan-Şanlı (2017). “Basın Özgürlüğü”. İletişim Sosyolojisi. Edt. Hayati Tüfekçioğlu içinde. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yay. 103-124

Sadurski, Wojciech (2002). İfade Özgürlüğü ve Sınırları. Çev. M. Bahattin Seçilmişoğlu. Liberal Düşünce Topluluğu Yay.

Schauer, Frederick (2002). İfade Özgürlüğü: Felsefi Bir İnceleme. Çev. M. Bahattin Seçilmişoğlu. Ankara: Liberal Düşünce Topluluğu Yay.  http://www.libertedownload.com/ldt/ifade-hurriyeti/ifade-ozgurlugu-felsefi-bir-inceleme.pdf

İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi,  https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/pdf01/203-208.pdf

Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme, https://humanrightscenter.bilgi.edu.tr/media/uploads/2015/08/03/MedeniVeSiyasiHaklaraIliskinSozlesme.pdf

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, https://www.echr.coe.int/Documents/Convention_TUR.pdf

Avrupa Birliği Temel Haklar Bildirgesi. https://www.avrupa.info.tr/tr/avrupa-birligi-temel-haklar-bildirgesi-708

TC Adalet Bakanlığı (2015). “Tematik Bilgi Notu: Gazetecilik Kaynaklarının  Korunması” https://www.echr.coe.int/Documents/FS_Journalistic_sources_TUR.pdf

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (2013). “Tematik Bilgi Notu: Nefret Söylemi.” http://www.inhak.adalet.gov.tr/inhak_bilgi_bankasi/tematik_bilginotu/dusunceler/nefret.pdf

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (2016). “Tematik Bilgi Notu: İtibarın Korunması.” https://www.echr.coe.int/Documents/FS_Reputation_TUR.pdf

Bu atölye, etnik, dinsel, kültürel sebeplerle ya da cinsiyet kimliği, cinsel yönelim, engellilik, yaş, görünüş, yaşam tarzı gibi nedenlerle azınlık konumunda bulunan ya da ayrımcılığa uğrayan toplum kesimlerine yönelik nefret söylemi ve ayrımcı-ırkçı yargı ve kanaatlerin yaygınlaşması, meşrulaşması, olağanlaşmasında medyanın oynadığı rolü sorunlaştırmaktadır. Atölyede, eleştirel söylem analizi yaklaşımlarının ortaya koyduğu perspektif içinden, dil ve söylem aracılığıyla ortaya çıkan anlamlandırma pratiklerinin ayrımcı ve ırkçı edimlerle kurduğu ilişki, farklı medya türleri ve metinleri üzerinden tartışılacaktır. Atölye 6 ana modülden oluşmaktadır. İlk modülde ayrımcılık ve ilgili kavramlar ele alınacak, ikinci modülde söylem ve nefret söylemi kavramları üzerinde durulacak, üçüncü modülde ise medya metinlerinin eleştirel söylem analizine değinilecektir. Dördüncü modülde, farklı medya türlerinde ayrımcılık söylemlerine dair analizler, beşince modülde ise medyanın ayrımcı söylemine konu olan farklı toplum kesimleri ve azınlıklar üzerine yürütülen analizler ele alınacaktır. Atölyenin son modülü ise “medyanın ayrımcı dili ile nasıl mücadele edilmeli” sorusuna odaklanmaktadır.

 

Atölyeyi takip eden katılımcıların haftalık olarak yüklenen materyalleri düzenli olarak takip etmesi, atölye kapsamında oluşturulacak "medya ve ayrımcılık sözlüğü"ne katkıda bulunması beklenmektedir. 

Atölye Yürütücüsü: Ülkü Doğanay